ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ

ଉଇକିପିଡ଼ିଆ‌ରୁ
(Ajancingeniaରୁ ଲେଉଟି ଆସିଛି)

ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ (English: Ajancingenia) ଡାଇନୋସର ବଂଶର ଜୀବ ଅଟେ ।[୧] ଏହି ଜୀବଟି ବର୍ତ୍ତମାନ ବିଲୁପ୍ତ । ଏହାର ଜୀବାଶ୍ମ ଓ ଅବଶେଷ ଏସିଆରୁ ମିଳିଥିଲା ।[ବିଦ୍ର ୧] ବହୁ ସ୍ୱର୍ଗୀୟ କ୍ରେଟାସିୟସ - ଜୀବାଷ୍ମ ଭୂବୈଜ୍ଞାନିକ ଗଠନ, ୭୦ ଲକ୍ଷ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ମଙ୍ଗୋଲୀୟର ଜୀବାଷ୍ମ ମିଳିଛି । ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ ବିବିଧ ନମୁନାରୁ ଜଣାଯାଇଥାଏ, ଯେଉଁଥିରେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର, ଗୋଡ, ଶ୍ରେଣୀ, କାନ୍ଧ କମର ବନ୍ଧ, ଆଶିଂକ ଖପୁରି ଓ କିଛି ମେରୁହାଡ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ ରହିଛି । କିଛି ସାମଗ୍ରୀକୁ "ଅଜନନେସିୟା" ରୂପେ ସନ୍ଦର୍ଭିତ କରାଯାଇଥାଏ ଯାହା ଛୋଟ ସରଞ୍ଚନାରୁ ଆସିଥାଏ, କିନ୍ତୁ ଏଥିରୁ କିଛି ନମୁନା ଗୁଡିକୁ ପ୍ରଶ୍ନବାଚକ ଋପେ ମାନିନିଆ ଯାଇଛି ।[୩]

ଏହି ଡାଇନୋସରଟି କ୍ରେଟାସିଅସ ଯୁଗରେ ବାସ କରୁଥିଲା ।

ଇତିହାସ[ସମ୍ପାଦନା]

ଏକ ଅଜ୍ଞାତ ନମୁନାର କଙ୍କାଳ

ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ ପ୍ରଥମେ ୧୯୮୧ ମସିହାରେ ପେଲିୟୋଲାଜୀରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ କରାଯାଇଥିଲା ଏବଂ ଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ପ୍ରଜାତିରେ "ରିଞ୍ଚେନ ବାର୍ସବୋଲ୍ଡ"ର ନାମ ଇଞ୍ଜେନିଆ ୟାନସିନ ଦିଆଯାଇଥିଲା । "ଇଞ୍ଜେନିଆ"ର ନାମ "ବାୟନଖୋଙ୍ଗର ପ୍ରୋଭିନ୍ସ"ର ମଙ୍ଗୋଲିୟର ଅଜଣା ଖୋବୁରର ଅବସାଦରୁ ବାହାରିଛି, ଯେଉଁଠାରେ ଏହିଗୁଡିକୁ ଏକତ୍ର କରାଯାଇଥିଲା । ସାମାନ୍ୟ ନାମ "ଇଞ୍ଜୋନିଆ"କୁ ଇଞ୍ଜୋନିଆ ମିର୍ବେଲୀସ (ଗେରଲାଚ, ୧୯୫୭), ଏକ ଟ୍ରିପିଲାଇଡିଡ ନେମାଟୋଡର ସାମାନ୍ୟ ନାମରୁ ପୂର୍ବାଧିକୃତ ଥିଲା । ୨୦୧୭ ମସିହାରେ, ଗ୍ରେଗରୀ ଫନଷ୍ଟୋନ ଈ.ଏ "ହେୟୁଏନିୟା"ର ଏକ ପ୍ରଜାତି ଋପେ ବର୍ଗୀକୃତ ହୋଇଥିଲା ଏବଂ ଏକ ନୂତନ ସଂଯୋଗ "ହେୟୁଏନିୟା ୟୁଂହହିନୀ"ର ନିର୍ମାଣ ହୋଇଥିଲା ।[୪]

ଶ୍ରେଣୀ ବିଭାଗ[ସମ୍ପାଦନା]

ଅଜନସିଙ୍ଗେନିଆ ୟୂନିଶିନ ଓବିରାପ୍ରୋର୍ଡସର ଅନ୍ତର୍ଗତରୁ ଆସିଥାଏ, ଯେପରି ଏକ ପବିସରୁ ଅଲଗା ଅଲଗା ସାଫ୍ଟ (ଅନ୍ୟ ବିଶେଷତା ମଧ୍ୟରେ) ସହିତ, ଏବଂ ତଳପାଟିର ହାଡର ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଋପେ ଏସ-ବକ୍ରରେଖା ପାଟିହାଡ ମାର୍ଜି, ଲଘୁ କ୍ଷୁଦ୍ରଗ୍ରହ, ଏବଂ ଗୋଲ, ଯୋଡିହୋଇଥିବା କପାଳ ହାଡ କିଛି ସାମଗ୍ରୀରେ ମିଡଲାଇନ ସହିତ ଜୋଡିହୋଇଥିବା ତାରଯୁକ୍ତ ପ୍ଲେଟ୍ସ ଏବଂ ଏକ ଛୋଟ ବାହ୍ୟଆବରଣ "କାରିନା" ସାମିଲ ରହିଛି ।

ଏହା ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଓଭିରାପ୍ଟୋରିଡ୍ସରୁ ଅଲଗା ଅଟେ, ମାନୁଆଲ ଅଙ୍କରେ ଲିକ୍ୱିଡ ଟୁ ଡିଜିଜ ଦ୍ୱିତୀୟ, ଏବଂ ଅନ୍ୟ ସମସ୍ତ ଓଭିରାପ୍ଟୋରିଡ୍ସରୁ "ନେମେଗଟୋମାଇଆ ବାର୍ସବୋଲ୍ଡି"କୁ ଛାଡି ମାନୁଆଲ ଅଙ୍କଦ୍ୱାରା ଅଲଗା ଅଲଗା ଉଙ୍ଗୁଆଲ IIରୁ ୧୦୦%ରୁ ଅଧିକ ବଡ଼ ଅଟେ ।[୩]

ଏକ ମହିଳାକୁ ପ୍ରଦର୍ଶିତ କରୁଥିବା ପୁରୁଷର ପୁନଃନିର୍ମାଣ

ତଳେ "କ୍ଲାଡୋଗ୍ରାଫ" ଫାଣ୍ଟି 'ଏଟ ଅଲ'ଦ୍ୱାରା ଏକ ବିଶ୍ଳେଷଣ କରାଯାଇଛି, 2012[୫]

Oviraptoridae

ଓଭିରାପ୍ଟର


unnamed

ରିଞ୍ଚେନିଆ



ସିଟିପାଟି



unnamed

ଖାନ


unnamed

କଞ୍ଚୋରାପ୍ଟର


unnamed

ମଚାଇରାସଉରସ


unnamed

"ଇନ୍ଗେନିଆ"


unnamed

ନେମେଗଟୋମାଇଆ



ହେୟୁଆନ୍ନିଆ








ଆହୁରି ଦେଖନ୍ତୁ[ସମ୍ପାଦନା]

ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  1. Olshevsky, G. (1995 onwards). Dinosaur Genera List Archived 2011-07-15 at the Wayback Machine.. Retrieved February 24, 2014.
  2. Bin Zhu; et al. Age of Initiation of the India-Asia Collision in the East-Central Himalaya (PDF). Department of Earth and Atmospheric Sciences, University at Albany. p. 281. Retrieved 19 November 2008.
  3. ୩.୦ ୩.୧ Easter, J. (2013). "A new name for the oviraptorid dinosaur "Ingenia" yanshini (Barsbold, 1981; preoccupied by Gerlach, 1957)". Zootaxa. 3737 (2): 184–190. doi:10.11646/zootaxa.3737.2.6.
  4. Funston, G.F.; Mendonca, S.E.; Currie, P.J.; Barsbold, R. (2017). "Oviraptorosaur anatomy, diversity and ecology in the Nemegt Basin". Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology. doi:10.1016/j.palaeo.2017.10.023.
  5. Fanti F, Currie PJ, Badamgarav D (2012). "New Specimens of Nemegtomaia from the Baruungoyot and Nemegt Formations (Late Cretaceous) of Mongolia." PLoS ONE, 7(2): e31330. doi:10.1371/journal.pone.0031330

ନୋଟ[ସମ୍ପାଦନା]

  1. ଏହାର ଅବଶେଷ ଭାରତ ଭିନ୍ନ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଏସୀୟ ପ୍ରାନ୍ତରୁ ମିଳିଥିଲା, କାରଣ ପ୍ରାୟତଃ ମେସୋଜୋଇକ ଯୁଗ ସାର ଭାରତ ଏକ ଅଲଗା ଭୂଖଣ୍ଡ ଥିଲା, କ୍ରେଟାସିଅସ ଯୁଗର ଶେଷ ବେଳକୁ ଭାରତ ୬ ଇଞ୍ଚ/ବର୍ଷ ବେଗରେ ଏସିଆ ଆଡକୁ ଘୁଞ୍ଚିବା ଆରମ୍ଭ କଲା ।[୨]

ବହି ଆଧାର[ସମ୍ପାଦନା]

  • Walters, M. & J. Paker (1995). Dictionary of Prehistoric Life. Claremont Books. ISBN 1-85471-648-4.
  • Weishampel, D.B., P. Dodson & H. Osmólska (eds.) (2004). The Dinosauria, Second Edition. University of California Press. ISBN 0-520-24209-2.